Wat gaan we daarvoor doen?
Het is onze ambitie om met de organisaties die met jeugdigen werken het beleid en de uitvoering af te stemmen en deze organisaties ook actief te laten samenwerken. Hierbij werken we vanuit de volgende uitgangspunten:
jeugdigen staan centraal;
versterken van eigen kracht;
werken vanuit een integrale aanpak;
aandacht voor jeugdparticipatie.
Preventief aanbod
De gemeente stimuleert, faciliteert en verbindt partijen zodat er een samenhangend en sluitend stelsel van voorzieningen aanwezig is. Daar waar gezinnen (tijdelijk) niet in staat zijn om knelpunten met betrekking tot opvoeding op te lossen, wordt dit vroeg gesignaleerd en worden jeugdigen en/of hun ouders/verzorgers toegeleid naar passende, preventieve, voorzieningen met als doel een zwaardere zorgvraag te voorkomen, dan wel te beperken. Het CJG heeft daarbij een centrale rol in de opvoedingsondersteuning aan jeugdigen en de ouders.
Voorkomen en bestrijden van onderwijsachterstanden, bevorderen van taalvaardigheid
Het voorkomen en bestrijden van onderwijsachterstanden vraagt om een vroegtijdige aanpak die op maat gesneden is. Het beheersen van de Nederlandse taal is hierbij een essentieel onderdeel. Daarom werken we samen met de partners zoals het onderwijs, de kinderopvang en de bibliotheek om de taalvaardigheid al vanaf jonge leeftijd te vergroten. Peuters met een (dreigende) achterstand worden daarnaast actief toegeleid naar de voorschoolse educatie.
De voorschoolse educatie loopt door in de vroegschoolse educatie in het basisonderwijs. Met het onderwijs en de kinderopvang zijn (hernieuwde) prestatieafspraken gemaakt over de resultaten van de voor- en vroegschoolse educatie en de monitoring daarvan. Een doorgaande lijn en een goede overdracht maakt onderdeel uit van deze afspraken. Vanaf het schooljaar 2021/2022 stelt de gemeente voor scholen met een hoge achterstandsscore extra subsidie beschikbaar om kansengelijkheid te bevorderen. De middelen zijn een aanvulling op de extra middelen die deze scholen zelf ontvangen binnen hun lumpsum-financiering om onderwijsachterstanden weg te werken/te verkleinen. De inzet van de subsidie vanuit de gemeente dient aan te sluiten bij het gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid en moet een aanvulling zijn op de aanpak van de school zelf in het kader van onderwijsachterstanden.
In het kader van volwasseneneducatie biedt het ROC Mondriaan, in overleg met de gemeente, een educatieaanbod gericht op lezen, schrijven en digitale vaardigheden voor laagtaalvaardige volwassenen (NT1 en NT2). De gemeente stimuleert actief de toeleiding naar dit aanbod via onder andere het Taalhuis. In 2021 is het “Regionaal Programma Laaggeletterdheid Haaglanden 2021-2024” vastgesteld door alle gemeenten in onze arbeidsmarktregio. Dit regionale programma wordt vertaald in een lokale nota met lokale actiepunten.
Passend onderwijs en voorkomen van schooluitval
Iedere leerling volgt zo passend mogelijk onderwijs. Meestal is dat op een reguliere school. Maar soms is dat niet mogelijk of kan dit alleen met een jeugdhulp arrangement. Scholen hebben een goed zicht op de kinderen en kunnen problemen vroegtijdig signaleren. Het schoolmaatschappelijk werk verzorgt preventieve en kortdurende hulp en vervult de schakelfunctie tussen het onderwijs en het jeugdteam. Binnen het jeugdteam is voor iedere school een maatje aangewezen zodat er snel binnen de driehoek onderwijs-schoolmaatschappelijk werk-jeugdteam geschakeld wordt. Ook team leerplicht vervult, indien nodig, een belangrijke preventieve taak binnen deze driehoek.
Samen met de Samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs, het jeugdteam en overige partners binnen het preventieve voorveld, wordt ingezet op het (nog) sneller signaleren van mogelijke problemen en het maken van slimme combinaties waar passend onderwijs en passende jeugdhulp bij elkaar komen (bijvoorbeeld in de vorm van onderwijs-zorg-arrangementen (OJA’s)).
We realiseren samen een dekkende zorg-onderwijs-structuur, zetten in op zo “thuisnabij onderwijs” als mogelijk is en dringen daardoor het aantal (dreigende) thuiszitters terug en voorkomen schooluitval.
Onderwijshuisvesting
De gemeente is wettelijk verplicht om te zorgen voor voldoende huisvesting voor de scholen. Samen met de schoolbesturen werken we aan een goede kwaliteit van de schoolgebouwen en dragen daarmee bij aan de ontwikkeling en leerprestaties van kinderen en het werkplezier van de leerkrachten.
In samenwerking met de schoolbesturen PO en VO zijn de ambities en huisvestingsvraagstukken uitgewerkt in het Integraal Huisvestingsplan (IHP). Op basis van dit IHP wordt in 2022 een begin gemaakt met de voorbereidingen voor de vervanging van de Steenvoordeschool.
Schoolbesturen kunnen met betrekking tot onderwijshuisvesting aanvragen indienen op basis van de nieuwe verordening Onderwijshuisvesting gemeente Rijswijk. In de nieuwe verordening is vastgelegd dat voor voorzieningen die zijn opgenomen in het IHP en die zijn opgenomen in het eerstvolgende jaar van het meerjarig investeringsplan geen aanvraag meer ingediend hoeft te worden. Het gaat dan om aanvragen met betrekking tot (vervangende) nieuwbouw en uitbreiding. Voor de overige aanvragen blijft de in de verordening opgenomen procedure gehandhaafd.
Aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt
Basis voor het versterking van de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt is het in 2019 vastgestelde Plan van Aanpak “Nieuwe Onderwijs Energie” (NOER). Het programma heeft als primair doel het versterken en faciliteren van het Rijswijkse onderwijs, voorkomen van uitval bij overgangsmomenten in het onderwijs en het structureel vinden van stageplaatsen voor Rijswijkse leerlingen door het opzetten van een langdurige samenwerking tussen het (Rijswijkse) bedrijfsleven en Rijswijkse onderwijs. Het jaar 2022 staat in het teken van verbreding en uitbreiding van relevant onderwijs, en daarmee het bieden van huisvesting en/of een locatie aan bestaande kennisinstellingen. In nauwe samenwerking met het Rijswijk Center for Sustainable Geo-energy (RCSG), onderwijspartners en bedrijfsleven, ontwikkelen we nieuwe onderwijsprogramma’s voor het PO, VO en MBO rondom geothermie en de energietransitie. Het nieuwe onderwijs zal landen in het educatiecentrum van het RCSG in At the Park.
Brede regeling combinatiefuncties
Het rijk heeft de Brede regeling combinatiefuncties tot en met 2022 bevroren. Gedurende 2022 zal duidelijk worden of de regeling voortgezet wordt.
De Ontdekkers
Het aanbod van de vakantieactiviteiten en het cursusaanbod blijft continue inspringen op de behoefte van de kinderen, maar ook op trends. Er is veel aandacht om een gevarieerd programma-aanbod aan te bieden. Om het aanbod te kunnen realiseren wordt samengewerkt met diverse lokale aanbieders op het gebied van sport, cultuur, natuur, taal, techniek en verkeer. De Ontdekkers hebben als doel dat de kinderen kennismaken, ontdekken, verdiepen, verbreden en verbinden. Hiermee worden de kinderen mede gestimuleerd om lid te worden van één van de lokale verenigingen. De activiteiten vinden zo veel mogelijk plaats in alle wijken van Rijswijk.
De Helden van de Natuur
Helden van de Natuur is een binnen- en buitenschools programma met verschillende activiteiten om jeugdigen en hun ouders te stimuleren meer naar buiten te gaan en op avontuur te gaan in de natuur. Binnen schooltijd leren jeugdigen over natuur- en milieu in lessen gegeven door groenpartners, leerkrachten en vrijwilligers. Buiten schooltijd kunnen jeugdigen deelnemen aan activiteiten die hen stimuleren om ook in hun vrije tijd meer bewust met de natuur om te gaan. Verder worden binnen het programma “Helden van de Natuur” netwerkbijeenkomsten georganiseerd voor (groen)partners uit Rijswijk.
Tussen Team Brede Impuls, De Ontdekkers en Helden van de Natuur bestaat een nauwe samenwerking. Al deze programma’s zijn gericht op kennismaking, verdieping, toeleiding naar bestaande activiteiten en verenigingen en borging.
Jeugdparticipatie
Bij het ontwikkelen van gemeentelijk beleid en de uitvoering daarvan, betrekken we de jeugdigen; zij zijn tenslotte de volwassenen van de toekomst.
Met de kinderrechtenambassadeurs van de basisscholen hebben we blijvende aandacht voor participatie en de rechten van kinderen en jongeren. Het doel is om betrokkenheid van kinderen en jongeren in maatschappelijke vraagstukken te creëren door hen gevraagd, maar ook ongevraagd advies te laten leveren aan het gemeentebestuur.
De jeugdigen betrekken we op beleidsthema’s en onderwerpen die hen aanspreken, maar ook waar we als gemeente graag over willen praten. Het streven is om vanuit jongerenpanels de jeugdigen advies te vragen. De panels kunnen variëren qua samenstelling afhankelijk van de adviesvraag. Vanuit de gemeente is dit de weg om jongerenambassadeurs nieuwe stijl op te zetten.
MDT Proeftuin Follow Your Dreams project (FYD)
De MDT proeftuin FYD vanuit Gemeente Den Haag heeft als gevolg van corona nog niet helemaal opgeleverd waar het voor was bedoeld. Om die reden is door gemeente Den Haag een verlenging gevraagd waaraan ook Rijswijk vanaf september 2021 op is aangehaakt. Wel is met de proeftuin ervaring opgedaan welke wordt ingezet voor het verder ontwikkelen en uitrollen van het project FYD. Op basis van deze kennis en ervaring is door gemeente Den Haag in mei 2021 een nieuwe aanvraag ingediend voor FYD 2.0. Ook hierop is Rijswijk aangehaakt als regiogemeente.
Deze intensieve MDT variant start in januari 2022 en duurt ruim 1,5 jaar. Met FYD 2.0 worden de geleerde lessen uit de proeftuin toegepast, nieuwe partners aangehaakt en doelstellingen realistisch bijgesteld. De behoefte aan een project als FYD 2.0 is mede door corona enkel gegroeid. De impact op het onderwijssysteem is enorm: de online lessen, jongeren die uit het zicht raken van school, schooluitval, het gemis van leeftijdsgenoten en daarmee het leren van elkaar. Werkloosheid onder jongeren is gegroeid en de effecten hiervan op mentaal vlak zijn merkbaar. De ambitie van FYD 2.0 is voor 150 jongeren een groot verschil te maken, middels de maatschappelijk acties en de leerwerkervaring gaan zij iets terug doen voor de samenleving.
FYD 2.0 is bedoeld voor jongeren tussen de 18 en 27 jaar zonder werk en/of startkwalificatie, het project bestaat uit 3 trajecten van 20 weken, de inzet per jongere is 16 uur per week. Vanuit Rijswijk kunnen er 5 jongeren per traject meedoen. Afhankelijk van de ontwikkelingen vanuit het Rijk inzake de MDT is het nog niet bekend of er hierna weer een nieuwe MDT ronde komt.
Speaking Minds Methodiek
Bij de Speaking Minds methodiek worden (praktisch) opgeleide jongeren meer betrokken bij het gemeentelijk beleid. Zij adviseren vanuit hun rol en perspectief de gemeente over een specifieke beleidsvraag. De jongeren presenteren vervolgens hun ideeën aan de wethouder.
Het project is in september 2021 gestart op het Stanislas College met het thema Armoede. Twee coaches worden opgeleid met de Speaking Minds methodiek om deze jongeren hierin te begeleiden en coachen. Deze coaches gebruiken hun opgedane kennis om vanaf 2022 andere thema’s via deze methodiek samen met de jongeren uit te werken.
Aanpak gevolgen corona
Vanwege de (mogelijke) gevolgen voor jeugdigen door corona heeft het Rijk extra middelen beschikbaar gesteld aan zowel het onderwijs als de gemeente om deze gevolgen te bestrijden.
De extra middelen worden ingezet voor extra activiteiten voor de jeugd 12+. In onze gemeente hebben deze extra activiteiten de naam Expeditie Rijswijk gekregen. Het programma is samengesteld met de jeugdigen. Het streven is om Expeditie Rijswijk voor deze doelgroep structureel te maken.
Vanuit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) hebben naast de scholen zelf, ook alle gemeenten zelf extra geld ontvangen om het onderwijs extra te ondersteunen bij hun aanpak vanuit het NPO. De hoogte van de uitkering is in de zomer 2021 bekend gemaakt. In overleg met het onderwijs wordt voor dit geld een concreet bestedingsplan gemaakt. De middelen uit het NPO zijn beschikbaar voor het schooljaar 2021/2022 en 2022/2023.
Groeifonds
In december 2020 is € 51 mln. toegevoegd aan de bestemmingsreserve Groeifonds Rijswijk. Daarbij is ook het investeringskader vastgesteld. De afgelopen periode heeft het college een integrale uitwerking gemaakt van een aantal groeiprojecten. Deze groeiprojecten leveren een positieve bijdrage aan Rijswijk, nu en in de toekomst.
We hebben extra aandacht voor de jeugd en de jongvolwassenen. We werken daarom gericht aan het creëren van stages, werk, studieplekken en het bieden van perspectief. Denk daarbij aan toegankelijke hulp voor jongeren die zich angstig, eenzaam en psychisch ongezond voelen door corona. En we zorgen, samen met jongerenwerkers Welzijn Rijswijk, scholen, MDT jongeren, (sport)verenigingen, partners in Rijswijk voor specifieke programma’s, gericht op moeilijk te bereiken jongeren.
Vanuit het groeifonds heeft de raad in het Corona Maatregelenpakket besloten om vanaf de zomer 2021 € 100.000 aan extra middelen in te zetten voor activiteiten voor de jeugd 12+ en daarnaast € 200.000 als extra inzet voor het versterken van de verbinding onderwijs-arbeidsmarkt in relatie tot het creëren van meer stage- en ontwikkelkansen voor jeugdigen.