Aanpak Ondermijning

Ondermijning is een verzamelnaam voor diverse vormen van (georganiseerde) misdaad, zoals drugshandel, drugsproductie, mensenhandel, vastgoedfraude en witwassen. De overeenkomst tussen deze vormen van criminaliteit is de sterke verwevenheid tussen “bovenwereld” (de “gewone” samenleving) en “onderwereld”. Criminelen maken bijvoorbeeld gebruik van normale bedrijven, vergunningen, en gebouwen voor hun criminele activiteiten bijvoorbeeld loodsen en woningen voor wietplantages of xtc-labs. 

De aanpak van ondermijning is bedoeld om dit te voorkomen. Ook willen we de negatieve gevolgen verminderen. Die gevolgen zijn bijvoorbeeld dat het wonen in een buurt minder fijn wordt, dat mensen zich onveilig voelen, dat er schade aan het milieu is door drugsafval en dat er economische schade is door fraude en witwassen (dat is geld dat je verdient met misdaad bijvoorbeeld door het verkopen van drugs. Dit geld is pas iets waard als je het ook kan uitgeven. Daarom doen criminelen alsof ze het eigenlijk op een andere manier verdiend hebben, bijvoorbeeld met een restaurant). 

In Rijswijk werken we samen met verschillende veiligheidspartners zoals het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum, het Haags Economisch Interventie Team en de politie in Den Haag. We richten ons op bepaalde thema’s die horen bij de plannen van het RIEC Den Haag voor de jaren 2025 tot 2028: 

• Mensenhandel en mensensmokkel; 

• Georganiseerde drugscriminaliteit; 

• Fraude of misbruik in de vastgoedsector; 

• Witwassen en daaraan gerelateerde vormen van financieel-economische criminaliteit; 

• Malafide bedrijvigheid (illegale of onbetrouwbare bedrijven); 

• Outlaw Motorcylce gangs (Criminele motorbendes).

Voorkomen van ondermijning:

• Het vergroten van bewustwording;

• Het voorkomen van risicovolle (malafide) bedrijvigheid;

• Het voorkomen dat jongeren crimineel worden;

• Het voorkomen van drugsgebruik.

• We proberen ervoor te zorgen dat jongeren minder worden aangetrokken door criminelen. We willen voorkomen dat jongeren betrokken raken bij drugscriminaliteit.

• We willen de invloed van criminele groepen in de gewone samenleving kleiner maken.

• Zichtbaarheid als één overheid en het vergroten van het vertrouwen in de overheid;

• We willen dat mensen beter begrijpen wat de gevolgen zijn van ondermijnende criminaliteit.

Wet Bibob

De Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob) is een (preventief) bestuursrechtelijk instrument en geeft de gemeente Rijswijk de mogelijkheid haar integriteit te beschermen door middel van een Bibob-onderzoek. De wet heeft als doel om misbruik van vergunningen, subsidies of vastgoedtransacties door malafide (onbetrouwbare) partijen te voorkomen en zo ongewild criminele activiteiten mogelijk te maken.

Naast de gebruikelijke onderzoeken op drank- en horecavergunningen, de exploitatievergunningen voor de horeca, vastgoedtransacties en omgevingsvergunningen, ligt de aandacht in 2026 vooral bij de aanbestedingen in de zorg. 

Elk jaar gaat in Nederland ongeveer 10 miljard euro naar onbetrouwbare zorgaanbieders. Dat zorgt niet alleen voor financiële schade, maar ook voor een slechtere kwaliteit van de zorg en minder vertrouwen bij inwoners. 

Naast de eigen inkoop van zorg starten we in Haaglanden 9 gezamenlijke inkoopprojecten voor zorgcontracten die in 2027 ingaan. Deze contracten zijn samen meer dan 250 miljoen euro waard. Met de Wet Bibob willen we fraude en misbruik voorkomen en kwetsbare mensen beschermen. Ook willen we dat publieke middelen (geld dat de overheid ontvangt, voornamelijk uit belastingen) rechtvaardig worden besteed.

Wijkveiligheid

• Terugdringen van de zogenoemde High Impact Crimes (zoals woninginbraken, overvallen, straatroven en geweldsmisdrijven), veel voorkomende criminaliteit en andere vormen van overlast in de openbare ruimte.

• Vergroten van de leefbaarheid en het verhogen van het veiligheidsgevoel in de wijken.

Aandachtslocatie stationsgebied (inclusief overige aandachtslocaties) 

Een schoon, heel en veilig stationsgebied, waar de toezichthouders van de gemeente, NS, HTM, ProRail, EBS en de politie zichtbaar en aanspreekbaar zijn voor inwoners en ondernemers en op één plek kunnen samenwerken.

Project Dealbreakers (initiatief RIEC)

Dealbreakers maakt jongeren en hun omgeving bewust van de negatieve gevolgen van (drugs)criminaliteit.

• We willen weten welke jongeren op en rond scholen bezig zijn met (drugs)criminaliteit.

• We willen zorgen dat criminelen minder invloed hebben op jongeren.

• We willen jongeren sterker maken, zodat ze nee kunnen zeggen tegen de verleidingen van georganiseerde drugscriminaliteit.

• We willen dat professionals in Rijswijk beter begrijpen wat de gevolgen zijn van ondermijnende criminaliteit voor jonge mensen. Ook vragen we hen om problemen die ze zien te melden.

Preventie met Gezag (PmG)

Voorkomen dat kinderen, jongeren en jongvolwassenen in de leeftijd van 8 tot en met 27 jaar in de (jeugd)criminaliteit terecht komen of daar verder in afglijden. Bijvoorbeeld jongeren die betrokken raken bij drugshandel.

Op basis van probleemanalyse en gesprekken met netwerkpartners hebben we de volgende subdoelen:

• Beter zicht op de problematiek en de doelgroep.

• Voorkomen dat kwetsbare kinderen en jongeren in de criminaliteit belanden.

• Voorkomen dat jonge aanwas en doorgroeiers verder afglijden.

Halt 

Stichting Halt investeert in de sociale weerbaarheid van jongeren, zodat zij beter leren omgaan met tegenslagen, hun grenzen kunnen aangeven en negatieve beïnvloeding leren herkennen en weerstaan. Dit draagt bij aan het voorkomen van risicogedrag en bevordert een veilige leefomgeving. Halt biedt hiervoor voorlichting en individuele preventieve ondersteuning aan, zowel op scholen als in de wijk.

Aanpak cybercriminaliteit

Een brede aanpak van het digitaal plegen van strafbare feiten, ook wel cybercriminaliteit. Voorbeelden van cybercriminaliteit zijn diefstal en afpersing van burgers en bedrijven, het platleggen van websites en bedrijfsspionage. De aanpak heeft tot doel:

• Het voorkomen dat inwoners en ondernemers van Rijswijk slachtoffer worden van cybercrime.

• Het opsporen en vervolgen van deze vormen van criminaliteit.

• Het voorkomen dat daders opnieuw online criminaliteit plegen (recidive).

Pandbrigade

De Rijswijkse Pandbrigade (hierna: Pandbrigade) werkt aan het verbeteren van de leefbaarheid en veiligheid in Rijswijk. De Pandbrigade heeft als doel: 

• Het opsporen, voorkomen en bestrijden van overtredingen op het omgevingsplan;

• Het tegengaan van onrechtmatig gebruik van panden en woningen zoals illegale verkamering (het opdelen van een zelfstandige woning in meerdere onzelfstandige kamers om deze te verhuren aan verschillende personen of huishoudens, vaak studenten of starters), onderverhuur en/of splitsing en samentrekkingen;

• Het bestrijden van hoarding (dwangmatig verzamelen en opslaan van spullen) en de gevolgen daarvan;

• Het bestrijden van (woon)overlast dat meestal gepaard gaat met het oneigenlijke gebruik van woningen en panden;

• Het voorkomen van onveilige situaties bijvoorbeeld door achterstallig onderhoud.

Handhaving openbaar gebied en toezicht parkeren

• We hebben een professioneel handhavings- en toezichtteam met een duidelijke taak;

• We werken goed (actieve) samen met in- en externe veiligheidspartners, met name de politie;

• We dragen bij aan een veilige leefbare omgeving en reageren actief op (plaatselijke) ontwikkelingen in criminaliteits- en leefbaarheidsproblemen en verlenen hulp aan hen die hulp behoeven;

• We dragen bij aan een gereguleerd parkeerbeleid door toezicht te houden op het betaald parkeren. 

Team Inspectie Bijzondere wetten/ APV

De gemeente houdt toezicht en treedt handhavend op om ervoor te zorgen dat activiteiten die worden uitgevoerd in orde zijn in het kader van onder andere (omgevings)veiligheid en gezondheid. Daarnaast vindt toezicht en handhaving plaats om het naleefgedrag van regels door inwoners en bedrijven te verbeteren en daarmee het nemen van eigen verantwoordelijkheid aan te moedigen.

Daarbij:

• Waarborgen we de veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid en duurzaamheid van gebouwen en de leefomgeving;

• Bewaken we de openbare orde, veiligheid en leefbaarheid en voorkomen we overlast door horecabedrijven; 

• Zorgen we voor een positief ondernemersklimaat binnen Rijswijk.

• We onderzoeken signalen van ondermijnende criminaliteit;

• We organiseren preventieve bestuurlijke controles binnen de gemeente;

• We organiseren controles samen met met veiligheidspartners;

• We zorgen dat inwoners en ondernemers makkelijker problemen durven te melden;

• We werken samen met diverse partners zoals het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC), het Haags Economisch Interventie Team (HEIT), het Regionaal Samenwerkingsverband Integrale Veiligheid (RSIV), het Platform Veilig Ondernemen (PVO) en de politie;

• We stellen adviezen op en nemen bestuurlijke maatregelen om de orde en rust weer te laten terugkeren;

• We zorgen voor actueel beleid in relatie tot de aanpak ondermijning.

Wet Bibob

• We organiseren een Bibob samenwerking met de betrokken buurgemeenten, het RIEC en het Servicebureau Jeugdhulp Haaglanden;

• We stellen een projectplan op voor de Bibob onderzoeken naar (jeugd)zorgaanbieders;

• Daarbij leren we van de pilot die in Twente gedraaid heeft op dit onderwerp.

De opbrengsten van dit traject zullen de kosten overtreffen, zo blijkt uit de pilot in Twente. De kostenraming moet op dit moment echter nog P.M. worden opgevoerd, omdat een definitieve inschatting nog niet mogelijk is.

Wijkveiligheid

Samen met de partners op veiligheidsgebied (politie, Welzijn Rijswijk, jongerenwerkers, handhaving en buurtpreventieteams) beoordelen we (signalen van) misstanden en nemen we maatregelen als dit nodig is. Dan gaat het bijvoorbeeld om het aanpakken van overlast van jongeren en het geven van voorlichting aan de inwoners van Rijswijk, om hen te informeren wat zij zelf aanvullend kunnen doen om geen slachtoffer te worden van bijvoorbeeld inbraken, overvallen, straatroven en (online) oplichting (cybercrime).

Aandachtslocatie stationsgebied (inclusief overige aandachtslocaties) 

• De toezichthouders van de gemeente, NS, HTM, ProRail, EBS en de politie lopen regelmatig rond en houden toezicht op en rond het station;

• We gaan door met het cameratoezicht op en rond het stationsgebied en we breiden het cameratoezicht uit met de inzet van 2 extra flexibele camera's, in te zetten op evt. andere aandachtslocaties;

• Er is een Lokaal Veiligheidsarrangement voor Station Rijswijk vanuit Veiligheid, Inspectie en Handhaving met onder andere NS, ProRail, Politie, HTM en EBS. We zijn voorzitter van de (veiligheids)overleggen van de betrokken partijen. In deze overleggen maken we afspraken over de gezamenlijke inzet en acties op en rond het stationsgebied. Deze samenwerking wordt in 2026 voortgezet.

Project Dealbreakers (initiatief RIEC)

• We hebben een plan dat stap voor stap met partners wordt uitgevoerd.

• We zorgen dat scholen in Rijswijk goed samenwerken met belangrijke organisaties. Zo kunnen ze problemen snel herkennen en als dat nodig is meteen iets doen.

• We delen kennis en ervaringen met onze partners die werken aan veiligheid.

Preventie met Gezag (PmG)

Het opzetten van een brede, structurele aanpak Preventie met Gezag voor Rijswijk gericht op:

• Voorkomen dat kinderen en jongeren in de criminaliteit belanden. Het gaat dan om tijdig(er) herkennen (ook online), het vergroten van de weerbaarheid van jongeren en ouders en extra aandacht voor risicofactoren, o.a. 18-/18+ en jongeren met schulden;

• Voorkomen van recidive (herhaling van strafbaar gedrag): grenzen stellen aan ‘nieuwe jonge mensen’ of ‘doorgroeiers’ en het inzetten van een persoonsgerichte aanpak voor deze jongeren/ kinderen;

• Verbeteren van de aanpak van jeugdcriminaliteit over de grenzen van de gemeente heen. Samen met de gemeenten Den Haag en Delft gaan we na welke ontwikkelingen er zijn die in iedere gemeente spelen en welke aanpak we hier het beste op kunnen inzetten. We doen dit in samenwerking met justitiële en zorgpartners. Ook gaan we meer samenwerken met de scholen in Rijswijk en omgeving.

Hierbij hebben we een integraal en gemeentegrens overstijgend programma opgesteld om de doelen en subdoelen te behalen. In het programma worden activiteiten uitgevoerd en/of ontwikkeld met de pijlers: stem van de Jongeren, Online leefwereld, weerbaarheid van jongeren en kinderen, veiligheid en scholen en persoonsgerichte aanpak voor jeugd. We nemen onze Rijswijkse netwerkpartners mee in uitvoering van het programma PMG.

Halt

Samen met Stichting Halt maken we elk jaar een passend aanbod voor de gemeente Rijswijk. We zorgen dat het aantal interventies en de onderwerpen van voorlichting passen bij wat jongeren en hun schoolomgeving nu nodig hebben.

Aanpak cybercriminaliteit

• Het geven van voorlichting aan jongeren, senioren en ondernemers van Rijswijk.

• Het geven van voorlichting aan medewerkers van de gemeente Rijswijk.

Deze voorlichtingsbijeenkomsten gaan over de risico’s van online fraude en cybercriminaliteit. Het gaat hierbij om voorlichting over wat inwoners, ondernemers en medewerkers van de gemeente Rijswijk zelf kunnen doen om te voorkomen dat zij slachtoffer worden van cybercriminaliteit. Ook geven we voorlichting over waar zij terecht kunnen als zij toch slachtoffer zijn geworden van cybercriminaliteit.

Pandbrigade

• We schakelen door naar de tweede fase. Hiermee kunnen wij de capaciteit uitbreiden om de achterstallige meldingen weg te werken en de maandelijkse meldingen te kunnen afhandelen. Als we fase 2 niet inzetten, is er een groot risico dat de Pandbrigade hun werk niet meer goed en snel kan doen. Ook kan het vertrouwen dat is opgebouwd, verloren gaan.

• We controleren of eigenaren, huurders en verhuurder zich houden aan de regels voor bouwen en wonen;

• We controleren panden en woningen op misstanden om de veiligheid en leefbaarheid te verbeteren;

• We bevorderen huidige (gemeentelijke) inspectie- en handhavingsprocessen op het gebied van huisvesting en bouw en woningtoezicht;

• We stellen van belangrijke informatie beschikbaar tussen samenwerkingspartners;

• We helpen en zorgen dat alles goed gaat bij gezamenlijke dossiers;

• We organiseren handhavingsacties samen met partners en zorgen dat zaken goed worden opgevolgd binnen het netwerk van zorg- en veiligheidspartners.

Handhaving openbaar gebied en toezicht parkeren

• We spreken burgers aan op gedrag en handhaven (gemeentelijke) wetgeving;

• We zorgen voor de professionele ontwikkeling en de veiligheid van de boa’s in de uitvoering van zijn taken;

• We richten ons op overlast en kleine ergernissen die de leefbaarheid aantasten in de openbare ruimte (jeugdoverlast, dumpen en bijplaatsen van afval, veiligheid in parken, wrakken en obstakels);

• We sporen strafbare feiten op binnen de openbare ruimte ter voorbereiding op vervolging;  

• Het team Parkeertoezicht (hierna TP) ontwikkelt zich. We werven 2 senioren naast de 6 toezichthouders parkeren;

• De toezichthouders parkeren volgen een opleiding tot buitengewoon opsporingsambtenaar (Boa) waardoor zij een uitbreiding krijgen van hun bevoegdheden (optreden op Mulder-feiten). Daarnaast krijgen alle toezichthouders parkeren een opleiding tot parkeercontroleur.

Team Inspectie Bijzondere wetten/ APV

• De inspecteurs bijzondere wetten (bouwen) controleren de verleende omgevingsvergunningen, de bouw- en gebruiksregels van de bestemmingsplannen en de bouwtechnische veiligheid en brandveiligheid van bestaande bouwwerken;

• De inspecteurs bijzondere wetten (APV en Horeca) controleren op de naleving van de bijzondere wetten waaronder de Alcoholwet, Winkeltijdenwet, Wet op de kansspelen en de Algemene plaatselijke verordening;

• Werken we samen met andere beleidsvelden en adviseren aan het team Vergunningen bij de vergunningverlening.