De Veiligheidsagenda 2022-2025 is 5 juli 2022 door het college vastgesteld en aan de raad gestuurd. Voor alle (geprioriteerde) veiligheidsproblemen geldt dat er middels een integrale aanpak probleemgericht, informatiegestuurd en zoveel mogelijk met burgers en bedrijven wordt samengewerkt. De thema’s uit de Veiligheidsagenda worden de komende jaren opgepakt. Voor een uitgebreide toelichting op de doelstellingen wordt verwezen naar deze agenda. Zoals beschreven in het Strategisch Veiligheidsbeleidsplan en bijbehorende agenda zullen we, naast de voortzetting van de aanpak van Woonoverlast, de aanpak voor Wijkveiligheid en buurtpreventieteams en de Crisisorganisatie, de aandacht richten op de volgende zaken.

De decentralisatie van het zorg-domein naar gemeenten betekent nieuwe vraagstukken en nieuwe doelgroepen. Een raakvlak tussen zorg en veiligheid komt bijvoorbeeld tot stand met de gemeentelijke verantwoordelijkheid voor de opvang van verwarde personen. Een ouder wordende bevolking die zelfstandig willen blijven wonen, zorgt voor ook nieuwe veiligheidsvraagstukken die het zorgdomein raken. Zo zijn de zelfredzaamheid bij incidenten of de veiligheid van ouderen in een afhankelijkheidsrelatie slechts een van de voorbeelden waarbij er steeds meer dwarsverbanden ontstaan tussen het sociaal domein en het veiligheidsdomein.

Cybercrime heeft vele gezichten. Het plegen van strafbare feiten via internet heeft de laatste jaren een grote vlucht genomen. De gevolgen kunnen zeer ingrijpend zijn met daarbij veel slachtoffers. Criminelen richten zich onder meer op het inbreken in computers voor nieuwe vormen van diefstal en afpersing van burgers en bedrijven, op het platleggen van websites en op bedrijfsspionage. Een zo veelomvattend fenomeen vraagt om een integrale aanpak van preventie, het voorkomen van dader- en slachtofferschap, opsporing en vervolging tot het terugdringen van recidive.

De gemeente speelt een actieve rol om de lokale gemeenschap te wapenen tegen aanvallen van cybercrime en digitale criminaliteit. De verantwoordelijkheid/ rol van de gemeente richt zich binnen de aanpak op preventie, d.w.z. op welke wijze kunnen wij de burgers en bedrijven van Rijswijk, i.h.b. de kwetsbare groepen, bewust maken van de gevaren/ risico’s van cybercriminaliteit (weerbaarheid) en de maatregelen die zij zelf kunnen nemen en bij welke organisatie(s) zij terecht kunnen als zij slachtoffer worden van cybercriminaliteit. Er worden awareness bijeenkomsten gehouden voor het maatschappelijk middenveld, de gemeentelijke organisatie en de lokale politiek.

Daarnaast geven we vanaf 3e kwartaal 2022 doorlopend voorlichting waarbij we ons allereerst richten op senioren en jongeren (digitale criminaliteit) en het MKB (cybercrime). Naast gerichte voorlichting aan deze doelgroepen, wordt ook beoogd overige burgers en bedrijven binnen Rijswijk te informeren over de risico’s om hen weerbaar te maken tegen cybercrime.

Ondermijning is een ‘’containerbegrip’’ waar diverse vormen van (georganiseerde) misdaad, zoals drugs (productie en hennepproductie), mensenhandel, milieucriminaliteit, fraude en witwassen, onder geschaard worden. De overeenkomst tussen deze vormen van criminaliteit is de sterkte verwevenheid tussen “bovenwereld” en “onderwereld”. De criminele activiteiten hebben een corrumperend en ondermijnend effect op de samenleving en haar instituties, wat maakt dat de aanpak van ondermijning dan ook een landelijke prioriteit heeft gekregen. Vanuit het Regionaal Informatie- en Expertise Centrum (RIEC) wordt er een ondermijningsbeeld opgesteld. Ondermijning is zeer dynamisch, de thema’s zijn aan verandering onderhevig.

Rijswijk werkt op een integrale en gecoördineerde wijze samen met het Haags Economisch Interventie Team (HEIT), het RIEC en de politie-eenheid Haaglanden. Wanneer er actie vanuit de gemeente gevraagd wordt, komt de gemeente met passende maatregelen om ondermijning tegen te gaan. Er is een lokaal ondermijningsoverleg waarbij ketenpartners aansluiten. Op basis van signalen vindt onderzoek plaats, waarna duidelijk wordt welke aanpak er nodig is. Zowel uit onderzoek als integrale controles zal informatie worden verzameld waardoor een beter beeld ontstaat van de (georganiseerde) criminaliteit. Het daarmee ontstane criminaliteitsbeeld vormt de grondslag voor de juiste inzet van instanties en middelen. De gemeente Rijswijk neemt maatregelen tegen ondermijning. Zo heeft de gemeente bijvoorbeeld vergunningen voor de automotive branche verplicht gesteld en wil zij verder onderzoek naar postbusfirma’s doen.

De volgende stappen in de bestrijding van ondermijning in Rijswijk zijn a) de aanpak van ondermijning borgen, b) het werkgebied uitbreiden naar heel Rijswijk en c) ook de andere criminogene branches aanpakken. Aanbevelingen van het RIEC over deze stappen worden overgenomen. Hierbij blijft de gemeente regie houden met de veiligheidspartners (RIEC, Haags Economisch InterventieTeam, driehoek, district, veiligheidsregio) op de bestrijding van ondermijning.

Er is een doorlichting op branches in de Plaspoelpolder met behulp van data. Een vervolgstap is de doorlichting van de gehele Plaspoelpolder met aanvullende data.

Op dit moment wordt BIBOB met name toegepast op drank- en horecavergunningen, de exploitatievergunningen voor de horeca en de vergunningplicht voor de automotive. Andere teams krijgen ook te maken met de Wet BIBOB, zoals vastgoedtransacties, omgevingsvergunningen en subsidies. Rijswijk benut echter nog niet de volledige reikwijdte van de wet BIBOB in het beleid en de uitvoering. De algehele coördinatie op BIBOB wordt gemist en daarmee is Rijswijk de enige in de regio. Het gemis van een BIBOB-coördinator is ook naar voren gekomen in de bestuurlijke weerbaarheidsscan en we hebben het advies vanuit het RIEC (werkgroep afstemming) om hier op in te zetten. Een BIBOB-coördinator krijgt tevens als taak om te waken over (uitwisseling van de) de privacygevoelige informatie van het team in relatie tot de interne en externe partners.

Voor het tegengaan van een onveilig, niet leefbaar en malafide ondernemersklimaat in Rijswijk is het, vanuit verschillende bronnen en op aanraden van de ketenpartners in de bestrijding van ondermijning, noodzakelijk gebleken om de Plaspoelpolder door te lichten op ondermijnende activiteiten en dan met name het witwassen van geld.

Het gaat hierbij om een doorlichting van 8000+ bedrijven (waaronder de postbusfirma’s) door middel van data- vergaring en -analyse, waarbij de bedrijven ook financiële en fiscale aandacht krijgen. Dit is een omvangrijke incidentele operatie in het kader van de aanpak van ondermijning en kan Rijswijk niet alleen. Formatie en expertise voor deze aanpak zijn niet in de gemeentelijke organisatie aanwezig en zullen ingehuurd moeten worden.

De implementatie van de Omgevingswet en wet kwaliteitsborging in de bouw zijn beide uitgesteld naar 1 januari 2023. De Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (WABO) schrijft voor dat iedere gemeente een strategisch vergunningenbeleid opstelt over de fysieke leefomgeving. Parallel daaraan moet het handhavingsbeleid actueel worden gehouden. Daartoe wordt periodiek het Strategisch Veiligheidsbeleidsplan opgesteld voor de periode 2022-2026, net als het Beleidskader Vergunningen, Toezicht en Handhaving (VTH) voor de periode van 2022-2026 en de Verordening VTH.

Er wordt handhavingsbeleid opgesteld aangepast aan de opgaven binnen de fysieke leefomgeving zoals de onderdelen milieu, bouwen en wonen, mede in het licht van de decentralisatie van de bodem- en ondergrondtaken, afval, energiebesparing, de opkoopbescherming van woningen, de Wet kwaliteitsborging bouwen en de Omgevingswet. De toezichtstaken milieu of taken van andere disciplines die raakvlakken hebben met milieu zijn opgenomen in de jaarlijkse werkplannen van de Omgevingsdienst Haaglanden.

Als uitwerking van de nota ‘Integrale toezicht en handhaving’ is de pilot Gemeentelijk Interventie Team (GIT) gestart. In het GIT zijn de diverse gemeentelijke disciplines op het gebied van Inspectie en Handhaving vertegenwoordigd waarmee gemeentelijke (spoed- en bijzondere) controles een integraler karakter krijgen.

Met ingang van 2023 zullen we het aantal handhavingsboa’s uitbreiden. Om de aanpak van overlast en criminaliteit aan te pakken zijn extra boa’s nodig. In 2023 worden er 2 extra boa’s geworven met het taakaccent ondermijning. Daarnaast wordt er meer ingezet op professionalisering en borgen van de veiligheid van de boa. De bodycam en het aanvragen van de wapenstok voor de boa is hier een onderdeel in. Bodycams worden ingevoerd als vaste uitrusting van boa’s. Hiervoor zijn nu alle voorbereidingen in gang.

Op het gebied van inspectie blijven overtredingen op het bestemmingsplan met betrekking tot huisvesting en verkamering, ook als onderdeel van de bestrijding van hoarding, ondermijning en uitbuiting, een prioritair aandachtspunt.