Het uitvoeren van het geplande programma van werkzaamheden en uitgifte van bouwgrond voor voornamelijk verkoop van woningbouw, maar ook voor maatschappelijke en commerciële voorzieningen en bedrijventerrein en dit dient als onderlegger van de ramingen van de jaarschijf 2025 van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 en van de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld, 2024.

Eind 2024 wordt de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Dertiende herziening, 2025 en wordt de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld Eerste herziening, 2025 opgesteld, welke begin 2025 ter vaststelling aan de gemeenteraad zal worden aangeboden. De hieruit volgende wijzigingen voor de Programmabegroting 2025-2028 zullen in de 1e halfjaarrapportage 2025 worden meegenomen.

Verwervingsactiviteiten worden nadrukkelijk afgestemd op de gewenste ontwikkeling van het gebied. Bij een grootschalige ontwikkeling, waarvan sprake is in RijswijkBuiten, is het doel om alle percelen die daarvoor nodig zijn te verwerven in een minnelijk traject.

De laatste voor de ontwikkeling van het plangebied benodigde gronden zijn verworven. Blijft alleen nog over de overdracht aan de gemeente van de door ProRail verworven percelen voor spoorverdubbeling. Deze worden na de uitvoering aan de gemeente (terug)geleverd.

De planning en de uitvoering van de werkzaamheden van bouw- en woonrijp maken zijn aangepast aan de uitgangspunten zoals opgenomen in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 en in de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld, 2024.

In de grondexploitatieberekeningen wordt nu rekening gehouden met een gemiddeld calculatietarief voor de rentekosten van 1,13%.

De omgang met risico’s bij grondexploitaties is beschreven in de Nota Grondbeleid. Risico’s bij dit project kunnen zich voordoen op allerlei gebieden (onder andere politiek, bestuurlijk, maatschappelijk, economisch, wet- en regelgeving, samenwerking). Voor de kansen en bedreigingen van de gemeentelijke grondexploitaties in RijswijkBuiten is een risicoparagraaf opgesteld. Deze maakt deel uit van de grondexploitaties.

De gekwantificeerde risico’s binnen de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld, 2024 tezamen bedragen € 4,333 miljoen. Gelet op de geraamde negatieve exploitatieresultaten is hiervoor binnen de grondexploitaties geen dekking aanwezig. De Algemene reserve wordt ingezet als buffer.

De uitgifte van bouwgronden in RijswijkBuiten is nu voorzien in de periode tot en met 2030. Volgens de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 is er tot en met 2024 voor circa 2.400 woningen bouwgrond in verkoop gebracht. De planning is gebaseerd op het sturen op woningaantallen (programma) en het realiseren van de geraamde grondopbrengsten. Naast de drie geplande definitieve scholen wordt de tijdelijke school in Sion voor een langere periode aangehouden. In Parkrijk is langs de Laan van ’t Haantje eveneens een tijdelijke school gerealiseerd. De op deze locaties geplande woningbouw zal na afsluiting van de exploitatieperiode, als de behoefte aan lokalen is afgenomen, gerealiseerd worden.

Om de afzet van bouwgrond voor bedrijven te stimuleren heeft de gemeenteraad in maart 2023 besloten om in navolging van de woningbouwstimulering door middel van erfpacht, dit instrument ook voor bedrijventerreinen in RijswijkBuiten in te zetten.

Deelgebieden aan weerszijden van spoor (H8/H9)

Deelgebied H8 wordt t/m 2024 door ProRail gebruikt met de ambitie om deze grond voor 2025 terug te leveren aan de gemeente.

In 2024 wordt de businesscase opgesteld voor onze ambitie om per 1 januari 2025 de ontwikkeling van het Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld over te dragen aan het IPP Haaglanden.

Dan zal het IPP Haaglanden ook het bouw- en woonrijp maken van H8/H9 (doen) uitvoeren.

De verwachting is dat het IPP Haaglanden de bedrijfskavels van H8/H9 vanaf 2025 kan gaan uitgeven.

Overig deel van het bedrijventerrein.

Per augustus 2024 zijn in deelgebied H7 vijf van de zes bedrijfskavels verkocht. De gronden worden geleverd (en betaald) als er een onherroepelijke omgevingsvergunning is. Naar verwachting zullen deze bedrijfskavels in 2024 bouwrijp worden geleverd.

Eén bedrijfskavel was gereserveerd, maar is in juli 2023 teruggegeven en is weer openbaar aan de markt aangeboden. Deze kavel zal naar verwachting in 2025 worden geleverd.

Het woonrijp maken van deelgebied H7 door de gemeente zal naar verwachting in 2025 worden afgerond.

Naar verwachting zal de gemeentelijke Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld eind 2025 worden afgerond.

Rijswijk heeft als doel om van RijswijkBuiten een van de meest duurzame uitbreidingswijken van Nederland te maken. Onderdeel van deze ambitie is het beïnvloeden van de vervoerswijze. Hierbij wordt ingezet op een verschuiving van autogebruik naar duurzamere vormen van vervoer, zoals fietsen en openbaar vervoer.

Eind 2022 is de MIRT-Verkenning Oude Lijn gestart (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). Onderdeel van de MIRT-verkenning is de deelstudie CitySprinter en Nieuwe Stations. ProRail onderzoekt hierin onder andere hoe stap voor stap 4 nieuwe stations kunnen worden geopend in de (nieuwe) woonwijken en de frequentie van de treinen kan worden verhoogd. Station RijswijkBuiten is 1 van de 4 stations. Een nieuw station draagt in grote mate bij aan de toekomstige bereikbaarheid van RijswijkBuiten en omgeving. Eind 2024 zullen er besluiten worden genomen over de “Kansrijke Oplossingsrichtingen” om vervolgens eind 2025 te komen tot een “Voorkeursbeslissing”.

Voor het deelgebied Parkrijk is in lijn met bovengenoemde ambitie een parkeerconcept opgesteld, waarbij lager autobezit wordt gestimuleerd door het aanleggen van “mobi-punten” op verschillende plekken in de wijk. Op deze plekken worden niet alleen deelauto’s aangeboden, maar ook deelbakfietsen en elektrische deelscooters. Op deze manier worden nieuwe bewoners aangemoedigd om een (tweede) auto niet aan te schaffen of mee te verhuizen, omdat andere vervoermiddelen in de wijk aanwezig zijn die het bezit van een extra auto overbodig maken.

Op dit moment zijn in Parkrijk vier hubs opgeleverd. Waardoor er 4 elektrische auto’s, 4 bakfietsen en 8 elektrische fietsen beschikbaar zijn. De verwachting is dat er nog 3 hubs in 2024 worden opgeleverd.

De twee laatste hubs worden in 2025/2026 uitgevoerd. In totaal zullen er 9 auto’s, 9 bakfietsen en 8 e-bikes in Parkrijk beschikbaar zijn. Indien de vraag voldoende is, zijn de hubs direct op te schalen tot 18 auto’s en 18 bakfietsen.

Bij de uitwerking van Pasgeld zal eveneens rekening worden gehouden met een parkeerconcept.

In de paragraaf Financiering is de invloed van RijswijkBuiten op de hoge netto schuldquote van de gemeente opgenomen. Doelstelling is om deze schuldquote snel omlaag te brengen. Ten tijde van het opstellen van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld, 2024 was de verwachting nog dat de totale boekwaarde in 2024 met € 2,18 miljoen en in 2025 met € 13,85 miljoen verlaagd kan worden. De afzet verloopt moeizamer dan verwacht, met name door vertraging als gevolg van juridische procedures.

Bij de herzieningen 2025 in het voorjaar 2025 wordt deze planning bijgesteld.

Op advies van de accountant is bij het in september 2019 vaststellen van de gemeentelijke jaarrekening 2018 een verliesvoorziening gevormd. Dit is in de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Achtste herziening, 2020 ook verwerkt. Dit geldt ook voor de uitkomsten van de risicoanalyse en de nog uit te werken optimaliseringsmogelijkheden (o.a. meer woningen en bedrijvigheid).

Op basis van de Grondexploitatie Sion-’t Haantje Woongebied Twaalfde herziening, 2024 en de Grondexploitatie Bedrijventerrein Haantje-Pasgeld, 2024, waarin de effecten van de huidige situatie is verwerkt, is de totale verliesvoorziening bijgesteld naar € 19,25 miljoen.