Beleidsproduct 7.4 Milieubeheer

De gemeente Rijswijk is een groeiende gemeente. Het is van belang dat er een gezonde en veilige leefomgeving is voor de bewoners en bezoekers van Rijswijk. We werken aan de verbetering van de milieukwaliteit, het verbeteren van de gezondheid en een goed ondernemersklimaat.

Het is belangrijk dat de grote bouwopgave van de gemeente op een duurzame manier wordt gerealiseerd. We adviseren bij ruimtelijke plannen over bodem, geluid, lucht, geur en externe veiligheid. Hierin werken wij samen met de Omgevingsdienst Haaglanden, GGD Haaglanden en de Veiligheidsregio Haaglanden.

De wegen in Rijswijk hebben een hoge verkeersintensiteit, wat aandacht vraagt voor het treffen van maatregelen om het verkeersgeluid te verminderen Rijswijk heeft een slechte luchtkwaliteit, dit kwam ook naar voren in het onderzoek van de GGD over de luchtkwaliteit in de regio Haaglanden (Luchtverontreiniging in de regio Haaglanden, 2023). Op het gebied van bodem heeft de gemeente meer bevoegdheden gekregen per 1 januari 2024, wat leidt tot hogere uitgaven.

Klimaatverandering brengt grote uitdagingen met zich mee, vooral in combinatie met de verstedelijking in de komende jaren.  Rijswijk  ligt in een gebied dat meer te maken krijgt  met extremer weer, zoals hogere temperaturen, hevige regen en ook droogte. Dit kan schade veroorzaken aan gebouwen en wegen en heeft negatieve gevolgen voor de natuur. Dit kan de leefbaarheid van de inwoners van de stad verminderen.

Dit onderdeel van het taakveld Milieubeheer richt zich op het beperken van deze risico's, het bevorderen van een gezonde en groene leefomgeving, en het vergroten van de bewustwording bij de inwoners, maatschappelijke organisaties en ondernemers van Rijswijk.

Wat willen we bereiken?

De gemeente heeft als doel een gezonde en veilige leefomgeving voor bewoners, bezoekers en ondernemers. De gemeente wil de milieukwaliteit verbeteren en waarborgen, met aandacht voor belangrijke milieuthema's zoals bodem, lucht, geluid, geur en externe veiligheid.

Een belangrijk doel is het verminderen van wegverkeerslawaai en het verbeteren van de luchtkwaliteit, waarbij we specifiek bijdragen aan de doelstellingen van het Schone Lucht Akkoord, gericht op een 50% gezondheidswinst ten opzichte van 2016. Daarnaast zetten we ons in voor het realiseren en behouden van een goede bodemkwaliteit, zodat de bodem veilig en duurzaam kan worden gebruikt.

We willen dat Rijswijk klimaatbestendig en waterrobuust is. Samen met onze inwoners en partners streven we naar een toekomst waarin Rijswijk een gezonde en leefbare stad blijft.

Wat gaan we daarvoor doen?

Naast dat milieuaspecten zoals bodem, geluid, gezondheid en omgevingsveiligheid een belangrijk onderdeel zijn van de integrale beoordeling en ontwikkeling van ruimtelijke plannen en projecten, zet de gemeente ook een reeks duidelijke acties en maatregelen in om de milieukwaliteit te verbeteren.

De gemeente:

  • Start in 2025 met het aanpassen of opstellen van beleidsregels voor geluid, bodem, geur en externe veiligheid volgens de Omgevingswet;

  • Voert milieuzones in om de luchtkwaliteit te verbeteren, waaronder de nieuwe milieuzone aan de Prinses Beatrixlaan en de uitbreiding van de milieuzone op de Haagweg;

  • Voert het actieplan geluid en het saneringsprogramma wegverkeerslawaai uit door bronmaatregelen, zoals stille wegdekverharding, te integreren met het wegenonderhoudsprogramma.

  • Voert het actieplan luchtkwaliteit en het Schone Lucht Akkoord (SLA) uit;

  • Verkent in het kader van het SLA de mogelijkheden van schoon en emissieloos bouwen (zero-emissie mobiele werktuigen);

  • Werkt samen met de regio Haaglanden en de GGD aan regionaal beleid voor gevoelige groepen en uitvoeringsprojecten voor bijvoorbeeld houtstook;

  • Treft beheersmaatregelen voor de aangetroffen bodemverontreiniging bij volkstuinvereniging Ons Ideaal;

  • Neemt milieuregels op in het omgevingsplan;

  • Voert een inruilregeling uit voor brom- en snorfietsen van voor 2011.

We voeren de Rijswijkse Adaptatiestrategie en Aanpak voor Klimaatverandering (RAAK, raadsbesluit 29-6-20, RB 23.048) uit. Dit is onze aanpak voor de periode 2023-2030. De belangrijkste punten voor 2025 zijn als volgt:

  1. Klimaatrisico’s in kaart brengen: We werken aan het bijwerken van de Klimaatatlas en het uitvoeren van nieuwe stresstesten om actuele risico’s in kaart te brengen. Ook voeren we haalbaarheidsonderzoek uit naar een Urban Waterbuffer.

  2. Risicodialogen voeren: We blijven in gesprek met ondernemers en organisaties om klimaatmaatregelen te nemen. We zetten bestaande samenwerking door genaamd Focusaanpak (met lokale corporaties en het Hoogheemraadschap van Delfland).

  3. Uitvoeringsstrategie vaststellen en herijken: We geven uitvoering aan het amendement “kosten van een klimaatbestendig Rijswijk in beeld” (d.d. 27-6-2023)

  4. Meekoppelkansen benutten: We zoeken naar meekoppelkansen voor klimaatadaptatie met andere opgaven, zoals verduurzaming gemeentelijk vastgoed, renovatie van scholen en het verbeteren van de openbare ruimte.

  5. Stimuleren en faciliteren: We gaan ook in 2025 door met Steenbreek Rijswijk en blijven zowel inwoners, als ondernemers en scholen informeren over het belang van groen en water. Ook stimuleren we het toepassen van het convenant Bouw adaptief en de Landelijke Maatlat in alle ruimtelijke projecten, waarbij de gemeente nu een faciliterende rol inneemt. Samenwerking met het Hoogheemraadschap Delfland wordt ook in 2025 gebruikt om lokale stakeholders zoals woningcorporaties te betrekken bij de toepassing van deze afspraken.Tot slot zetten wij het samenwerkingstraject met de regio Delfland voort, om de effectiviteit van klimaatadaptieve maatregelen beter te monitoren. In 2024 is al een integraal team van experts samengesteld om regionale/lokale doelen te formuleren, en dit initiatief wordt in 2025 voortgezet.

  6. Reguleren en borgen: We ontwikkelen en handhaven regelgeving die de leefbaarheid en klimaatbestendigheid van Rijswijk bevordert. Zo passen de Verordening afvoer hemelwater Rijswijk toe, waarbij bij ontwikkelingen een waterberging moet worden aangelegd op eigen terrein (Raadsbesluit d.d. 22-9-2022, RV22-015, corsanummer 22.053763). Onze ambities vanuit RAAK strategie worden geborgd in visies en plannen, zoals het Warmteprogramma, de Omgevingsvisie en -plan. We ontwikkelen ruimtelijke ontwikkelkaders en stellen deze vast, om vanaf de eerste planvorming klimaatadaptatie mee te nemen, zoals een PvE klimaatadaptief bouwen en een leidraad voor het klimaatbestendig inrichten van de openbare ruimte.

  7. Handelen bij calamiteiten: Klimaatbestendig Rijswijk zal niet mogelijk zijn zonder calamiteitenplannen. Die zijn nodig om de risico’s tijdens hittegolven en andere extreme weersomstandigheden te beperken. Vanaf 2025 stoppen we echter met het ontwikkelen van deze calamiteitenplannen. Dit is het gevolg van het terugdraaien  van beschikbaar gesteld budget. In 2024 is dan alleen de eerste versie van het Lokaal Hitteplan opgesteld en dat is dan ook de laatste versie die niet meer jaarlijks wordt bijgewerkt. Er is geen verdere ontwikkeling van nieuwe calamiteitenplannen voorzien om inwoners en bezoekers weerbaar te maken tegen extreem weer en andere klimaat gerelateerde incidenten.

In de begroting voor 2025 is €43.000 gereserveerd voor uitgaven die te maken hebben met milieu. Dit bedrag gebruiken we voor verschillende milieuprojecten en beleidsontwikkelingen. De gemeente gebruikt een deel van dit budget voor de milieukundige begeleiding voor het nemen van beheersmaatregelen bij volkstuinvereniging Ons Ideaal. De gemeente besteedt daarnaast een deel van dit geld aan het opstellen van beleidsregels voor bodem en geluid.

Voor het verbeteren van de luchtkwaliteit wijst de gemeente een deel van het budget toe aan uitbestede werkzaamheden voor het project rond houtstook en aan externe inhuur voor het ontwikkelen van beleid voor gevoelige groepen. De voorbereidingen voor de invoering van de milieuzones in Rijswijk, in het bijzonder voor de Haagweg en de Prinses Beatrixlaan, zullen in 2025 doorgaan, gefinancierd uit het gereserveerde budget voor dit project.

Er is eerder budget gereserveerd voor het opzetten van een milieuzone voor brom- en snorfietsen. Uit dit budget zal de sloop- of inruilregeling worden betaald. In 2025 gaat de gemeente een aanvraag indienen voor een SpUk-subsidie om aanvullende financiering voor de sloop- of inruilregeling te verkrijgen.

De jaarlijkse kosten voor het programma Klimaatadaptatie waren oorspronkelijk begroot op €350.000. Zoals in de Kadernota 2025 staat, stelt de gemeente voor om met ingang van 2025 €60.000 te bezuinigen. Deze bezuiniging zal ten koste gaan van de financiering aan scholen voor groenblauwe schoolpleinen (onder het onderdeel "Stimuleren en faciliteren") en van het ontwikkelen en vernieuwen van calamiteitenplannen (onder het onderdeel "Handelen bij calamiteit"). Voor klimaatadaptatie blijft dan vanaf 2025 €290.000 jaarlijks beschikbaar.

In 2025 wordt rekening gehouden met een  bijdrage van €10.000 (inclusief BTW) van het Hoogheemraadschap Delfland voor het helpen uitvoeren van Steenbreek-acties op het Klimaatplein. Voor het onderzoek naar de Urban Waterbuffer is financiering beschikbaar gesteld via de Voorziening Riolering, zoals besloten door de Raad bij de behandeling van het raadsvoorstel Groenbeheerplan 2024-2028 (RV 23-102, 30-1-2024).