Beleidsproduct 6.751 – 6.92 Jeugdhulp
Wat willen we bereiken?
Opgroeien en Opvoeden
We willen dat jeugdigen kunnen opgroeien tot verantwoordelijke, zelfstandige, zelfredzame en maatschappelijk betrokkenen volwassenen. Daarvoor is een positieve opgroei- en opvoedsituatie nodig waarin zij zich vrij en veilig kunnen ontwikkelen.
Ouders/verzorgers zijn als eerste verantwoordelijk voor het veilig en gezond opgroeien van hun kinderen. Dat gaat met 'vallen en opstaan’ gepaard. Dat hoort er nu eenmaal bij. Soms hebben zij hier hulp bij nodig. Die bieden we, vooral gericht op de gezinssituatie en de positie van de jeugdige(n) daarin.
Onze ondersteuning aan jeugdigen en ouders is:
Gericht is op zelfredzaamheid en eigen kracht van de jeugdigen en opvoeders (normaliseren)
Als eerste gericht op het gezinssysteem van de jeugdigen
Vanuit de eigen leefomgeving, zo dichtbij mogelijk
Zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig
Snel beschikbaar en toegankelijk
Samenwerken
De gemeente kan in veel voorzien, maar dat kan ze niet alleen. Daarvoor kennen we als eerste het Centrum voor Jeugd en Gezin in onze eigen gemeente. Daarnaast werken we in de regio samen met 8 andere gemeenten om de nodige (boven-)regionale zorg te kunnen bieden.
Veiligheid
Niet altijd groeien jeugdigen op in een veilige gezinssituatie. De maatschappij verhardt en de kans bestaat dat er ruzies ontstaan. Huiselijk geweld en kindermishandeling (evenals femicide – geweld tegen vrouwen) worden daardoor extra belangrijk voor onze gemeente.
Kostenbeheersing
De kosten voor jeugdhulp zijn de afgelopen jaren, landelijk, flink gestegen. Om goede hulp betaalbaar te houden voor de gemeente, hebben we een uitvoeringsprogramma Kostenbeheersing Jeugdhulp opgezet, dat, naast regionale en landelijke aanpakken, moet leiden tot beheersing van de uitgaven.
Wat gaan we daarvoor doen?
Opgroeien en Opvoeden
Opgroeien en opvoeden gaat met vallen en opstaan. Veel voorkomende problemen horen er nu eenmaal bij. We maken ouders/verzorgers eerst bewust van hun belangrijke opvoedkundige taak, versterken hun eigen kracht en zelfredzaamheid, moedigen het activeren van hun eigen netwerk aan. We richten ons op de gezinssituatie en zullen problemen in het gezin niet oplossen met jeugdhulp als dat niet noodzakelijk is. Dit noemen we normaliseren.
Een kansrijke en veilige omgeving en sterke preventieve, algemeen toegankelijke voorzieningen kunnen problemen helpen voorkomen. En, ‘voorkomen is beter dan genezen'. Goede samenwerking met scholen, huisartsen, verenigingen en andere maatschappelijke organisaties zijn erg belangrijk bij het voorkomen dat jeugdigen te snel in het jeugdhulp-circuit terecht komen.
In het coalitieakkoord staat opgenomen dat we onze jongeren pas loslaten wanneer alle 5 leefdomeinen (support, wonen, school en werk, inkomen en welzijn) op orde zijn. Omdat deze 5 zaken voor jongeren belangrijk zijn bij het volwassen worden, noemen we ze de 'big-5'. We gaan de toegang en ons aanbod zo inrichten dat we hieraan voldoen. We starten met een proef van 10 jongeren.
De pilot Praktijkondersteuner Huisarts voor Jeugd (POHJ) is afgerond en laat positieve resultaten zien, de evaluatie zal worden gedeeld met de Raad. We willen dat meer huisartsen gebruik gaan maken van de kennis en capaciteit van de POHJ-ers. In samenspraak met het Jeugdteam bekijken we hoe een eventuele uitbreiding kan worden gerealiseerd. De kosten daarvan zullen in de 1e halfjaarrapportage 2025 worden meegenomen.
Veel problemen zijn op school merkbaar (uitval, spijbelen, wangedrag), dan is dat ook de plaats waar we als eerste, samen met de scholen, de jeugdigen kunnen helpen. Daar kan de ‘consulent in de school' een waardevolle rol vervullen. We streven naar uitbreiding in 2025. Dat zal in overleg met de scholen gerealiseerd worden, waarbij de eventuele uitbreidingskosten in de 1e halfjaarrapportage 2025 worden meegenomen.
Samenwerken
Een soepele overgang van de jeugdwet naar de WMO, zodat jeugdigen vanaf 16,5 jaar niet in een gat terecht komen. We gaan deze overgang verder intensiveren in 2025, zodanig dat ergere problematiek en duurdere zorg kan worden voorkomen.
Jeugdhulp staat niet op zichzelf, veel problemen ontstaan in het gezin. Daarom is samenwerken binnen de gemeente en met de maatschappelijk partners erg belangrijk. Toegang tot de jeugdhulp is dan ook onderdeel van het Programma Rijswijk Samen Dichtbij.
We willen weten wat de inwoner vindt als het gaat om het makkelijk vinden van informatie, aanvraagprocedures en de kwaliteit van ons aanbod zodat we de inwoner beter kunnen helpen. Daarvoor houden we vanaf 2025 jaarlijks een klanttevredenheidsonderzoek.
Veiligheid
We willen het taboe over het thema huiselijk geweld doorbreken. We willen onze inwoners meer bewust en oplettend maken en de hulp bij huiselijk geweld beter organiseren. Daarvoor is een werkgroep ingesteld, samengesteld uit raadsleden en ambtelijke, inhoudelijke ondersteuning.
We gaan de plaatselijke werkagenda Pleegzorg uitvoeren. Hiermee verbeteren we de pleegzorg, we helpen de pleegouders en pleegkinderen beter en hebben als doel het zoeken en vinden van nieuwe pleegouders. In de Hervormingsagenda Jeugd is opgenomen om de Jeugdhulp+ te verminderen Doordat er minder gebruik gemaakt wordt van jeugdhulp met verblijf in een zorginstelling zijn er meer plekken nodig waar jeugdigen veilig kunnen opgroeien.
Kostenbeheersing
De gemeenten in de regio Haaglanden zien een toenemende stijging van het aantal klanten Ook de zorgvraag in de jeugdhulp wordt groter en de kosten van de jeugdhulp de afgelopen jaren nemen toe. Om hier wat aan te doen hebben de bestuurders in Haaglanden daarom besloten om binnen de vastgestelde kaders en uitgangspunten van de Regiovisie Jeugdhulp Haaglanden en de Hervormingsagenda Jeugd , een samenhangende aanpak Kostenbeheersing uit te voeren.
Vanaf 2025 voeren we de volgende acties uit:
Zo mogelijk nog minder gebruik maken van maatwerkoplossingen (standaardiseren);
Ontwikkelen en implementeren van een normenkader (actualisatie en aanscherping van het Richtinggevend Kader (dat inmiddels 5 jaar oud is) als norm voor het Jeugdteam;
Nog strakker sturen op indiceren door aanbieders van jeugdhulp;
Betere afspraken maken met de wettelijke verwijzers (huisarts, gecertificeerde instellingen e.d.) over doorverwijzen naar de jeugdhulp;
Opzoeken van de grenzen binnen huidige wettelijke kaders bij het al dan niet toekennen van jeugdhulp.
Ook lokaal pakken we de kostenbeheersing projectmatig aan. Daar waar de gemeente invloed heeft, zal ze die ook gebruiken, met als doel de kwaliteit van de jeugdhulp op voldoende niveau te houden en tegelijkertijd de kosten zo laag mogelijk. Dat doen we aan de hand van de actielijnen uit het rapport 'Grip en Sturing op de kosten van Jeugdhulp’. RIB: Grip sturing op Jeugdhulpkostenl