In ons Integraal beheerplan openbare ruimte staat aangegeven wat de doelstellingen zijn en welke activiteiten wij verrichten. Samenvattend is het credo: slim, doelmatig en sober. Wij zorgen voor de veiligheid en houden de basis op orde. De benodigde middelen voor het realiseren van de kwaliteit hebben we inzichtelijk.

Voor kunstwerken, openbare verlichting, verkeersregelinstallaties en wegen zijn de nieuwe beheerplannen in concept gereed. We verwachten deze in 2022 en begin 2023 op te leveren. De reden voor deze vertraging is dat er veel werk te doen is. Tegelijkertijd wordt de gemeente geconfronteerd met een krappe arbeidsmarkt. Intussen is dit aan de beleidskant opgelost.

Het onderhoud van kapitaalgoederen wordt georganiseerd door mensen met een overwegend HBO+ opleiding met een technische achtergrond. Ze werken als beleidsmedewerker openbare ruimte, beheerder, bouwkundig medewerker, technisch projectleider, werkvoorbereiders of toezichthouder. Landelijke gezien is er een groot tekort aan mensen met deze kwalificatie. Wanneer iemand bij ons vertrekt, kan het zelfs meer dan een jaar duren voordat we een geschikte kandidaat kunnen vinden. Dit heeft bijvoorbeeld gevolgen gehad voor het actualiseren van beleid- en beheerplannen zoals eerder gemeld. Ook heeft ons ingenieursbureau hiermee veel te maken. Vast personeel is nauwelijks meer te vinden en zelfs op de inhuurmarkt is er bijna geen aanbod meer. Tot nu toe hebben we dit redelijke kunnen opvangen en toch met succes mensen kunnen aantrekken. We hebben gelukkig ook weinig uitloop. De komende jaren gaat het investeringsvolume in het ruimtelijk domein aanzienlijk toenemen. Dit wordt een grote uitdaging. Op beheer en onderhoud is de vraag redelijk constant, maar op het gebied van verkeer en gebiedsontwikkelng neemt het werk aanzienlijk toe. Het is de vraag of we gezien de personele krapte de komende jaren aan alle ambities kunnen voldoen (beheer, verkeer en gebiedsontwikkeling). Desondanks zetten we op creatieve manier onze werving onverminderd voort en zijn we scherp op wat belangrijk is en wat eventueel uitgesteld kan worden zonder al te grote consequenties.

Op de producten wegen en bruggen zien we dat de basis nog niet op orde is. Dit wordt veroorzaakt door beperkte onderhoudsbudgetten in afgelopen jaren. De middelen die voortvloeien uit het Integraal beheerplan openbare ruimte zijn berekend op het op orde houden van de basis. Wel gaan extra investeren in het wegwerken van de achterstanden zoals vastgesteld is in het IBOR. Deze investeringen worden ingezet voor het versneld vervangen van bruggen en voor reconstructies aan de wegen. In 2021/2022 zijn we gestart met de voorbereidingen en is een start gemaakt met het herstelprogramma. We verwachten met name in 2023 grote stappen te kunnen zetten.

Bij de kabels van de openbare verlichting (OV) bestaat een grote achterstand. We hebben ongeveer 250 km aan kabels in Rijswijk. We hebben reeds 28 km vervangen. Daarmee liggen we voor op schema, maar gezien de omvang van het project zijn we hier nog vele jaren mee bezig. Voor de komende jaren hebben we het aanzienlijke bedrag van €669.000 per jaar vrij gemaakt om kabels in de oudste delen van Rijswijk te vervangen. We hebben een areaal van ongeveer 9500 armaturen (OV). Hiervan is 30% procent vervangen voor duurzame ledverlichting. Ook hebben we hiervoor extra middelen vrijgemaakt waarmee we de komende jaren de achterstanden wegwerken zodat we kunnen overgaan naar een duurzamere openbare verlichting.

Bij de vervanging van verkeersregelinstallaties zijn er twee cycli. Momenteel zitten wij in de cyclus waarbij de regelinstallatie en de lichten worden vervangen. Vanaf 2025 zullen naast de regelinstallatie en de lichten, ook de masten en het kabelnet vervangen moeten worden. Het benodigde vervangingsbudget zal daarom vanaf 2025 2,5 keer hoger worden.

Wat voor onze OV-kabels geldt, geldt ook voor de kabels en leidingen van nutsbedrijven. De komende jaren gaan de nutsbedrijven in Rijswijk veel verouderde kabels en leidingen vervangen (voornamelijk gas- en waterleidingen). Tevens wordt er de komende jaren glasvezel aangelegd. De gemeente is een actieve gesprekspartner voor de nutsbedrijven. Samen met de nutsbedrijven vindt afstemming plaats over de geplande werkzaamheden en waar kansen liggen om deze te combineren.

Er zijn meerdere straten in Rijswijk waar meerdere onderhoudsproblemen samenkomen (zie ook programma Leven en Wonen). Het gaat om locaties waar de riolering, kabels en leidingen en bomen moeten worden vervangen. De boomwortels veroorzaken complicaties zoals wortelopdruk, die niet meer te herstellen zijn met behulp van kleine onderhoudsmaatregelen. Bij de herinrichting verbeteren we daarnaast ook de (verkeers)veiligheid en de leefomgeving. We creëren een openbare ruimte met een goede balans tussen groen, verharding en verlichting. Hierbij houden we rekening met een toekomstbestendige ondergrondse infrastructuur. Dit betreft de projecten de Van Ostadelaan, de Van Dijklaan, de Steenlaan, de Tulpstraat, de Rembrandkade, de Julianastraat en de Lindelaan.

Er wordt de komende jaren meer geïnvesteerd in de riolering vanwege de leeftijd van de riolering en de gemalen. Ook wordt er meer geïnvesteerd vanwege de klimaatverandering (meer aanleg van hemelwaterriolen en andere inrichting (semi) openbare ruimte).

In 2022 is voor het niet maatschappelijk vastgoed extra budget aangevraagd omdat we te maken hebben met achterstanden. Voor lange periode is het onderhoud op minimaal niveau uitgevoerd. Op basis van inspecties hebben we de MeerjarenOnderhoudsPlan (MOP) geactualiseerd en geconcludeerd dat deze werkwijze niet meer volstaat en proactief geïnvesteerd moet worden. Ondanks dat het budget voor een aantal objecten in 2022 is verhoogt, waaronder het station en het Bunkercomplex Vredenburgweg, verwachten we de komende jaren nog enkele kredietaanvragen te moeten doen om de basis op orde te krijgen.

Er wordt een onderzoek uitgevoerd naar professionalisatie van de vastgoedorganisatie. Momenteel is het vastgoed nog verdeeld over drie teams binnen de organisatie. De ambitie is dat dit samengevoegd wordt en dat er geïnvesteerd wordt in de organisatie om deze aan te laten sluiten bij het enorme kapitaal dat het vastgoed vertegenwoordigt, met name ook de uitbreiding van het vastgoed met het Huis van de Stad en sportcentrum de Altis. Voor de laatste twee gebouwen is er voor een proefperiode ook gekozen om het beheer uit te besteden en als gemeente de rol van regiehouder te vervullen. Door de toenemende energiekosten is het wenselijk om de ambities op het gebied van duurzaamheid versneld waar te maken.

Met de vaststelling van het IBOR is een aanzienlijk extra investeringsbedrag beschikbaar gesteld voor het vervangen van onze civiele kunstwerken. We vervangen de komende jaren gemiddeld 15 objecten per jaar. Afhankelijk van de resultaten van de nieuwste areaalinspectie die 2021 is uitgevoerd, wordt de meerjarenplanning verder geactualiseerd en gedefinieerd. Het aantal te vervangen objecten kan variëren in verband met grootte, functie, urgentie en beschikbaar budget. Met een nieuw beheerplan zullen we aangeven wat het benodigd budget is en een nieuwe aanvraag doen.